Inspiratie

Curtailment – Afschakeling van zon- en windparken optimaliseren

oktober, 2023

Nieuws

Nederland zet zich in voor duurzame energie, maar deze inspanningen hebben geleid tot prijsschommelingen. In dit artikel bespreken we ‘curtailment’ als strategie om overtollige stroom te verminderen, bekijken we de impact en optimalisatie ervan, en leggen we uit hoe ICE kan helpen bij de implementatie voor maximale duurzame energiewinst.

In de afgelopen jaren heeft Nederland aanzienlijke vooruitgang geboekt in duurzame stroomproductie. Hoewel dit heeft bijgedragen aan een groenere energiemix, heeft het ook gezorgd voor meer volatiliteit in het aanbod. Deze volatiliteit leidt tot zowel negatieve stroomprijzen op EPEX SPOT (dag vooruit) als negatieve onbalansprijzen. De onbalansprijs vertegenwoordigt de kosten die energiebedrijven maken wanneer ze te veel of te weinig elektriciteit hebben ingekocht. Vanwege de invloed van weersomstandigheden op stroomproductie komen negatieve prijzen steeds vaker voor. Bijvoorbeeld, onverwacht zonnig weer leidt tot een overschot aan elektriciteit, wat netbeheerders dwingt om andere partijen te betalen om deze overtollige stroom af te nemen of om de stroomproductie te verminderen om overbelasting van het net te voorkomen. Met andere woorden, er ligt een financiële kans om overtollige stroom af te nemen of zonne- en windparken uit te schakelen. Hierdoor hebben veel aanbieders en producenten van duurzame energie de afgelopen jaren gefocust op real-time afschakeling, ook bekend als ‘curtailment’, tijdens perioden met negatieve onbalansprijzen.

Wat is de impact van slimme afschakeling?

Dit jaar zien we nog steeds een toename in momenten met negatieve prijzen, maar de diepte van deze negatieve prijsperioden lijkt te stabiliseren (zie Grafiek: Bubbeldiagram Curtailment). Dit betekent dat de potentiële winst uit afschakeling dit jaar niet verder is gestegen. Wanneer de prijs sterk negatief wordt, schakelen de meeste parken af, waardoor de onbalansprijs minder snel daalt of zelfs weer stijgt. Ondanks deze ontwikkeling blijft het financieel gunstig om energieopwekking op geschikte momenten te beperken of het verbruik juist te verhogen.

Grafiek: Bubbeldiagram Curtailment -Theoretisch maximale winst voor curtailment
Grafiek: Bubbeldiagram Curtailment. Per maand en jaar is een bubbel zichtbaar waarbij de grootte een mate is van het aantal kwartieren met negatieve prijzen, de kleur van de bubbel is de gemiddelde negatieve prijs en de bedragen in de bubbels de theoretisch maximale winst voor curtailment (aantal kwartieren/4 x gemiddelde negatieve prijs (euro/MWh) die behaald kan worden uit 1 MW baseload (constant vermogen van 1 MW). Zon en wind zullen theoretisch een lagere potentie hebben, omdat ze veel minder op piekvermogen draaien.

Hoe kunnen afschakelstrategieën zoals curtailment effectief worden geïntegreerd in organisaties?

De groeiende focus op het inregelen van afschakelinfrastructuur is een opvallende trend in de markt. Vaak wordt echter onderschat hoe deze strategieën andere bedrijfsprocessen beïnvloeden. Het is van cruciaal belang om afschakelstrategieën effectief te integreren in verschillende afdelingen, zelfs als curtailment niet direct wordt toegepast.

Een concreet voorbeeld is een energiebedrijf dat de prijs moet bepalen voor een klant met een zonnepark. Meestal wordt hiervoor gekeken naar meetgegevens van dat park in het afgelopen jaar. Als het zonnepark tijdens periodes van negatieve prijzen werd uitgeschakeld en de klant overweegt nu over te stappen naar een ander energiebedrijf, moet dit nieuwe bedrijf uit de beschikbare gegevens kunnen afleiden dat de klant al gebruikmaakte van curtailment. Het risico bestaat dat het nieuwe energiebedrijf de afschakeling dubbel vergoedt: eerst in de initiële prijsberekening op basis van het voorgaande jaar en vervolgens bij elke daadwerkelijke afschakeling.

Wat zijn de sleutelfactoren om het meeste voordeel te halen uit afschakeling van duurzame energiebronnen?

Voor wie overweegt om afschakeling toe te passen, is het van belang om de afschakelprijs per park te optimaliseren. Factoren als subsidies, maximaal subsidiabel volume, verwachte jaarlijkse opwekking, slimme voorspellings- en regeltechnieken, en de mogelijkheid om subsidies gedurende het jaar op basis van marktprijzen te schatten, spelen hierbij een rol. Partijen die deze aspecten goed beheersen, behalen aanzienlijk meer winst uit afschakeling.

Wat is het belang van juiste contractvorming?

De contractuele overeenkomst tussen producenten en energiebedrijven kan op diverse manieren worden vormgegeven, met variaties in het verdelen van risico en winst. Het is essentieel om de juiste keuze te maken op basis van de situatie, waarbij beide partijen bij elke afschakeling een verwacht voordeel moeten hebben. Dit voorkomt oneerlijke praktijken die nadelig kunnen zijn voor het energiebedrijf, de producent en de markt. Het is raadzaam om het contract over het algemeen niet te complex te maken, aangezien curtailment een complex proces is om te berekenen, vooral omdat vaak ook de (geschatte) niet-opgewekte productie moet worden vergoed. Een eenvoudiger contract vermindert niet alleen mogelijke discussies maar voorkomt ook complicaties bij facturatie en vereist minder IT-capaciteit. Bovendien heeft afschakeling invloed op de voorspellingen. Als een park wordt afgeschakeld bij negatieve prijzen en dit niet wordt meegenomen in de voorspellingen, zal de voorspelde gemiddelde opwekking lager zijn, wat kan leiden tot hogere onbalanskosten.

Samenvattend, het optimaliseren van afschakeling is financieel aantrekkelijk, maar het is belangrijk om de impact binnen de organisatie goed te begrijpen. Het vereist uitgebreide marktkennis en de betrokkenheid van deskundigen om de juiste veranderingen effectief door te voeren.

Hoe ICE kan helpen bij optimalisatie van afschakeling?

ICE kan een grondige impactanalyse uitvoeren, advies verstrekken over de juiste stappen en actief bijdragen aan de implementatie ervan. Met onze diepgaande marktkennis en ruime ervaring zorgen we ervoor dat je het maximale uit je duurzame energiebronnen haalt, terwijl je gelijktijdig je operationele efficiëntie optimaliseert.

Neem vrijblijvend contact met ons op voor meer informatie!

Meer inspiratie

Wat ons bezig houdt

Wij leren elke dag bij. Over de utility branche, regelgeving en ons vak in de breedste zin van het woord. We delen het graag met je.

Onze bedrijfscultuur wordt sterk beïnvloed door het concept van familie en de daarmee geassocieerde waarden…

Verandering van marktrol

De energietransitie heeft impact op het gehele energielandschap en heeft geleid tot nieuwe spelers en marktrollen. Misschien ben je nieuw in de energiemarkt en wil je bepalen welke rol het beste past bij jouw organisatie. Of je bent al actief, maar ziet kansen in het aannemen van een extra marktrol. Welke rol past bij jouw strategie? Moet je meerdere marktrollen combineren? En wat moet je regelen om deze rol(len) te verkrijgen? Daarnaast speelt data een cruciale rol: hoe richt je je berichtenverkeer in en zorg je ervoor dat je data compliant is?


ICE is al 20 jaar actief in de energiesector. Onze medewerkers hebben ervaring bij alle marktrollen en helpen je bepalen welke rol(len) het beste aansluiten bij jouw organisatie. We begeleiden je gedurende het hele proces, van markttoetreding tot operationele inrichting, en geven advies over systemen, data en processen zoals berichtenverkeer. Met onze diepgaande expertise en pragmatische aanpak zorgen we ervoor dat je organisatie klaar is om effectief te opereren in de energiemarkt.

Kies voor ICE Utility Professionals en bepaal, implementeer en optimaliseer jouw marktrol(len) met vertrouwen en expertise.

Verandering & Transformatie

Voor organisaties in de energiesector wordt het steeds noodzakelijker om bestaande werkwijzen en processen los te laten en mee te bewegen met marktontwikkelingen. Het tempo waarin veranderingen moeten worden geïmplementeerd neemt toe en raakt niet alleen strategie en werkwijze, maar ook de manier waarop data wordt ingezet, de opkomst van AI en robotisering, en de vaardigheden die medewerkers nodig hebben. Dit vraagt om nieuwe werkinstructies en een andere manier van werken. Hoe houd je grip op je uitvoeringsprocessen in tijden van verandering? En hoe zorg je dat de mensen in je organisatie hierin meegroeien?

De consultants van ICE hebben ruime expertise in het begeleiden van verandertrajecten en transformaties, met een focus op verandermanagement, projectmanagement en agile principes. Wij geloven in duurzame verandering waarin de mens centraal staat. Dit betekent dat we samen met de organisatie in kaart brengen wat de kern van het vraagstuk is, welke richting we op willen en welke stappen daarvoor nodig zijn. Van strategie tot implementatie zorgen we ervoor dat systemen, data, processen en de organisatie in balans blijven, zodat de transformatie niet alleen succesvol is, maar ook blijvend impact maakt.

Kies voor ICE Utility Professionals en realiseer duurzame transformaties waarin systemen, data, processen en mensen in balans blijven.

Productontwikkeling

De snelle ontwikkelingen en veranderingen binnen de energiesector dwingen organisaties om continu te innoveren. Niet alleen om compliant te blijven, maar vooral om klanten optimaal te bedienen. Dit betekent dat je als organisatie voortdurend nieuwe producten en diensten moet ontwikkelen, zoals dynamische energiecontracten, apps die slimme meters koppelen aan huishoudelijke apparaten of platforms waarmee consumenten controle houden over hun energiedata.


Bij ICE hebben we ruime ervaring met productontwikkeling binnen de energiesector, in rollen zoals product owner, productmanager, analist en business consultant. We combineren marktinzichten met data-analyse om helder te krijgen waar klanten écht behoefte aan hebben. Onze aanpak is niet gebaseerd op intuïtieve aannames, maar op feiten: data vormt de basis voor beslissingen, productverbeteringen en strategische keuzes. Daarbij houden we rekening met wetgeving zoals de AVG, zodat data niet alleen waarde toevoegt, maar ook veilig en compliant wordt ingezet. Door iteratief te werken en continu feedback op te halen, realiseren we producten die direct waarde leveren en perfect aansluiten op klantverwachtingen.

Kies voor ICE Utility Professionals en ontwikkel innovatieve, datagedreven en compliant energieproducten die écht waarde toevoegen.

Business Optimalisatie

De energietransitie vraagt van organisaties dat zij zich snel aanpassen aan de ontwikkelingen in de markt en de maatschappij. Maar wat is precies de impact van een verandering op de organisatie? Welke processen en systemen worden geraakt? Hoe zorg je ervoor dat data optimaal wordt ingezet om deze veranderingen te ondersteunen? En – nog belangrijker – wat vraagt de verandering van de mensen in de organisatie? Zonder een duidelijk antwoord op deze vragen is het lastig een startpunt te vinden voor een optimalisatie- of verandertraject. Vervolgens is het de vraag hoe je ervoor zorgt dat veranderingen en procesoptimalisaties duurzaam geborgd worden in de organisatie, systemen,  processen en data.

Om te weten wat het effect van een business optimalisatie is, is het van belang een impactanalyse te doen op de organisatie. Hierbij kijken we vanuit ICE niet alleen naar de directe opbrengsten, maar ook naar de processen die geraakt worden en hebben we aandacht voor de impact op systemen en data en de mensen in de organisatie. Het resultaat is een helder overzicht met kansen en risico’s die het optimalisatietraject met zich mee kan brengen, inclusief aanbevelingen om deze uitkomsten zo goed mogelijk te adresseren in het daadwerkelijke implementatietraject.

Nadat we een helder inzicht hebben verkregen in de impact van een verandering, is het tijd om deze verandering ook daadwerkelijk te implementeren. Dat doen we door een duidelijk adviesrapport te maken, waarbij we niet alleen kijken naar de verandering in processen, systemen en data, maar vooral naar de mensen in de organisatie die de verandering uiteindelijk moeten gaan dragen. Ook borgen we de kennis, data en nieuwe manier van werken, zodat het resultaat van de verandering blijvend is – ook nadat de ICE-consultants hun werk hebben afgerond.

Kies voor ICE Utility Professionals en borg duurzame verbeteringen in processen, systemen, data en mensen.

CAPACITEITSVRAAGSTUK

De krapte op de arbeidsmarkt is ook in de energiesector een terugkerend thema en plaatst organisaties voor de uitdaging om hun diensten en producten te kunnen blijven leveren. In combinatie met de druk van de energietransitie, die steeds meer van organisaties vraagt, is de urgentie van het capaciteitsvraagstuk voor organisaties binnen de energiesector hoog. ICE kan hier een oplossing voor bieden, doordat wij specialisten in huis hebben die thuis zijn in alle facetten van de energiesector. Daarnaast heeft ICE ook een breed scala aan verschillende rollen aan boord, van operationeel experts, business analisten, product owners en projectmanagers tot data-analisten, verandermanagers en programmamanagers. Dankzij deze grote groep collega’s kunnen we inspringen op heel veel verschillende capaciteitsvraagstukken en snel die collega’s leveren waar jouw organisatie behoefte aan heeft.

Kies voor ICE Utility Professionals en zorg ervoor dat jouw organisatie altijd over de juiste expertise beschikt om veerkrachtig en toekomstbestendig te blijven.

Impact Wet- en regelgeving

De energiesector is de laatste jaren steeds meer in beweging en dat heeft ook gevolgen voor de wet- en regelgeving. Steeds vaker moet een maatregel op relatief korte termijn ingevoerd worden, denk bijvoorbeeld aan het prijsplafond. Door de energietransitie is wet- en regelgeving voortdurend aan verandering onderhevig. Deze veranderingen hebben niet alleen impact op de huidige werkwijze van jouw organisatie, maar ook op de data waarmee je werkt. Dit roept vragen op zoals: Wat is de impact op onze systemen en processen? Moeten we data opschonen of structureren om compliant te blijven? Welke investeringen zijn nodig om toekomstige veranderingen soepel door te voeren?

Naast het feit dat onze consultants ruime ervaring hebben met bestaande wet- en regelgeving, houden wij ook in de gaten wat er in de toekomst gaat veranderen. Wij zijn nu al bezig met de wet- en regelgeving van morgen en brengen in kaart wat de implicaties zijn voor de verschillende marktrollen en organisaties in de energiesector. Daarbij kijken we niet alleen naar de processen, systemen en data, maar ook naar de mens in de organisatie. Verandering raakt immers niet alleen systemen, maar ook de mensen die ermee werken. Wij helpen jouw team om de juiste kennis op te bouwen, veranderingen soepel te laten verlopen en data optimaal in te zetten. Door een combinatie van expertise, verandermanagement en een mensgerichte aanpak zorgen we ervoor dat jouw organisatie niet alleen compliant blijft, maar ook klaar is voor de toekomst.

Kies voor ICE Utility Professionals als jij compliant en toekomstbestendig wilt zijn.

Process & Performance

Midden in de energietransitie bevinden onze klanten zich in een tijd van ingrijpende veranderingen. Deze transitie omvat niet alleen technologische verschuivingen, maar gaat vaak ook gepaard met veranderingen in processen, systemen, organisaties en gedrag. Het team Process & Performance, bestaande uit consultants met diverse achtergronden en expertise, hanteert een Lean/Agile benadering om deze veranderingen te realiseren. Met ons team van programma- en projectmanagers, Agile coaches, Procesverbeteraars, Scrum Masters en verandermanagers brengen we de gewenste verandering tot stand. We hanteren een positief-kritische benadering, waarbij de doelstellingen van de organisatie vooropstaan en we tegelijkertijd oog hebben voor de mensen die door de verandering worden beïnvloed. Ons doel is om de organisatie, processen en teams aanzienlijk te verbeteren ten opzichte van hoe we ze hebben aangetroffen. Dit streven vormt de kern van onze inzet en is een bewezen succesformule.

Kies voor ICE Utility Professionals en bereik blijvende verbeteringen die jouw organisatie wendbaar, veerkrachtig en toekomstbestendig maken.

Operational expert

Onze Operational Experts hebben het vermogen om zich snel nieuwe kennis eigen te maken. Of jij nu behoefte hebt aan beginnend talent of doorgewinterde experts met uitgebreide expertise op gebieden zoals Sourcing & Forecasting, Allocatie & Reconciliatie, Meetdata en Billing, zij staan voor je klaar. Hun hoofdtaak is het uitvoeren van taken zoals het verwerken van achterstanden en het waarborgen van nauwkeurige gegevensverwerking in verschillende aspecten van de energiebranche. Met de ondersteuning van onze Operational Experts kun jij jouw bedrijfsprocessen versterken en ervoor zorgen dat jouw gegevens altijd nauwkeurig worden verwerkt.

Kies voor ICE Utility Professionals en optimaliseer jouw operationele processen met onze deskundige Operational Experts.

Data & Analytics

In het tijdperk van de energietransitie is ook de digitale transitie in volle gang. Elektrificatie van verbruik en opwek, veranderingen in regelgeving en nieuwe technologieën leiden tot de beschikbaarheid van enorme hoeveelheden data in onze branche. Daarom is het nu meer dan ooit van belang om deze gegevens efficiënt, gestructureerd en correct te verwerken en volledig te benutten.


Ons team Data & Analytics consultants bestaat uit zowel young professionals als ervaren experts die kennis hebben van deze complexe informatiestromen en de laatste analysemethodes. Wij begrijpen de herkomst van data en zien mogelijkheden om deze voor bestaande én nieuwe toepassingen te gebruiken. Of het nu gaat om validatie, modellering of visualisatie: onze consultants kunnen jouw gegevens omzetten in waardevolle inzichten. Daarbij verliezen we jou als klant niet uit het oog en leggen we ingewikkelde materie begrijpelijk uit, of gaan juist graag dieper in op de details. Op die manier creëren we impact voor jou!

ICE-UP staat klaar om uitdagingen in de energiebranche aan te gaan door deze expertises te combineren. Samen creëren we een datalandschap dat jouw organisatie in staat stelt succesvol te zijn.

Business & IT

Als cruciale schakel tussen jouw bedrijfsactiviteiten en IT-infrastructuur, bieden wij hooggekwalificeerde consultants met diepgaande expertise in de energiebranche en bedrijfsprocessen. We hebben ook de cruciale vaardigheid om de behoeften van jouw organisatie helder te vertalen naar ontwikkelaars. Wij faciliteren directe communicatie tussen betrokken afdelingen, waarbij stakeholdermanagement een integraal onderdeel vormt van onze werkwijze. Met een scherp inzicht in de dynamische energiebranche en naadloze samenwerking tussen business en IT, identificeren we optimalisatiemogelijkheden, implementeren we efficiënte systemen en stimuleren we innovatie.

Kies voor ICE Utility Professionals en vorm een partnerschap dat jouw organisatie wendbaar, veerkrachtig en toekomstbestendig zal maken.